Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, mevzuata uymayan define aramanın kamusal ve bireysel haklara zarar verdiği için dinen caiz olmadığını belirtti.
Bir vatandaşın, “Define aramak ve bulduğunda sahiplenmek caiz midir?” şeklindeki sorusunu cevaplandıran Din İşleri Yüksek Kurulu, define arama faaliyetlerinin yasalar ve mevzuatlar tarafından nasıl düzenlendiğini açıkladı. Kurul, kararında, “Eski kaynaklarda, toprağın altında gizlenmiş, sahibi bilinmeyen para veya değerli eşyaların bulunması durumunda bu varlıkların kime ait olduğu ve bu konuda devlete ödenecek vergiye dair özel hükümler yer almaktadır. Bu hükümler, ilgili rivayetlerin yorumlarıyla birlikte dönemin idari ve sosyo-kültürel yaklaşımları ile devlet politikaları ışığında belirlenmiştir.”
Define arama faaliyetlerinin rastgele ve bilinçsizce yapılması, birçok doğal ve kültürel varlığın zarar görmesine, yok olmasına veya başka ülkelere kaçırılmasına neden olmaktadır. Günümüzde define arama işlemleri, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yürütülmektedir. Bu nedenle, mevzuata aykırı olarak define aramak, kamusal ve bireysel haklara tecavüz anlamına geldiğinden dinen uygun değildir.”
Din İşleri Yüksek Kurulu’nun bu kararı, toplumun korunması, kültürel mirasın muhafazası ve tarihi değerlerin kaybının önlenmesi amacıyla alınmıştır. Define arama faaliyetlerinin düzenlenmemiş ve kontrolsüz bir şekilde yapılması, önemli arkeolojik alanların tahrip olmasına ve kültürel zenginliklerin yok olmasına yol açabilir. Bu nedenle, devletin belirlediği yasalara ve mevzuatlara uygun şekilde define arama faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Din İşleri Yüksek Kurulu’nun kararı, define arama faaliyetlerinin sadece mevzuata uygun şekilde yapılması gerektiğini vurgulamaktadır. Bu tür faaliyetlerin izinsiz veya kaçak olarak gerçekleştirilmesi, hem hukuki sonuçlara yol açabilir hem de toplumun huzurunu bozabilir. Bu nedenle, define arama isteği olan bir kişinin, yerel yönetimlerden gerekli izinleri alarak ve yasalara uygun prosedürleri takip ederek hareket etmesi önemlidir.
Define arama işlemlerinin yasal düzenlemelerle kontrol altına alınması, arkeolojik alanların korunmasını ve kültürel varlıkların kaybını engellemeyi amaçlamaktadır. Ayrıca, bu düzenlemeler sayesinde devletin mülkiyet haklarına ve vergi yükümlülüklerine riayet edilmesi sağlanmaktadır.
